بسمه تعالی

این مطلب و این اشعار نگاشته ی حجت الاسلام و المسلمین آقای مهدی مشکات (زرین شهری) است که از سایتشان در اینجا درج شده که نوشتاری بسیار زیبا است.

*قوطي ابله سازي تعبيري ست که«نيل پُستمن»در خصوص
تلوزيون به کار برده وزبان زد شده است

Creativity Theory, The prolixes and the simplifiers, Epistemological attitude

Hamid Rajaei has defined the creativity as a mind skill, equipping us to make any new idea in any area. Then creativity is essentially not a kind of knowledge or science, but it is a skill kind, may be improved through various methods.(Hamid Rajaei 2008)^[21][22] (An epistemological theory, the phases and contextual planning)

Hence, creativity is an almost steady ability to generate a new concept with no time, age, kind, manner, way, technics, advantage, efficacy and subject limitation and restriction. But only precisely, is related to novelty and recency. So it only identified by “generating recent or new concept”. Whether seems so floppy and ineffective or very serious and polestar. Whether established on an existent concept made before, or some is fundamentally made up recently. Whether created and made up by mind power or made by mind ready-made material before (and assembled with a realizable bit difference) (Hamid Rajaei 2008)^[22] (Albeit in battlefield of philosophers)

This theory identifies the phases and contextual planning and is family with (his) epistemological theory (By Hamid Rajaei 2008) ^[15] on creativity process, with no serious disagreement, the other theorized phases, considering them as material of analyzing. It maybe posed‏ as: ‏

۱٫Excitation with a serious emotion to create something.

‏Contextual planning:

Being under a kind of shock or mystique, a kind serious need, hard pressed or poverty, a kind of lovelorn; are necessary here: “nothing brings nothing.

۲٫Prolixes phase: Gathering Information.

Contextual planning:

Having wide study, a good memory and soul– mind buffer, being expert in the subject; are so good here.

۳٫High Prolixes phase: to do analyse & get extracts.

Contextual planning:

Having a brainstorming & open mind, to be able to combine lateral thinking and the logic and algorithmic kind, watching the parallelism and differentiates.

۴٫The I.G.C phase. Including 3 sub phases‏:‏

‏۴/۱‏homogenizing the prolixes.

۴/۲٫Willy-nilly awaiting revelation.

۴/۳٫Achieving the I.G.Cs (immature and glossy concept) The IGCs are very torchbearer, snappy, troublemaker rumbustious & tricky.

‏‏Contextual planning:

Having solitude, private, purification, fervent prayer, God love, loving the solution, or having a kind of pure love, etc. is very effective here.

۵٫Achieving simplifiers, letting the brain and mind have an interchange rest, & make or encounter the new simplifier.

۶٫Fertilizing the simplifiers, with “Orbiting around the issue in 360 degrees, horizontally and vertically” & hunting between simplifiers and prolixes.

‏‏Contextual planning:

Being aware of the kind and sorts of transition and interactions among the concepts is the template for fertilizing and making the concepts couple or uncouple and how to do with each other‏..‏. Achieving the elementary and sophomoric new concepts.

‏‏Contextual planning:

Endure and maturity, fixity and flexibility in a mix of stability, jocularity, are very effective and trouble-shooter here.

۸٫Exposing sophomoric concepts to more prolixes. (In fact, a sub process)

‏‏Contextual planning:

Being disinterested, Having universal connections and a work-group dictations, critical arguments and not to be in solitude and private etc.… is so useful but imperative here.

۹٫Getting the SH Concept (satisfactory harvest: till the next serious conflict)

‏‏Contextual planning:

Having an Idea of epistemology, psychology of epistemology, not being slack believe, sectarian, opinionated, especially to producing soft wares and pragmatic lookout for the hard wares made them, and avoiding credulous or incredulous too, are the main wardrobe of any one in the section.^[22] ‏However creativity is an intercourse and interaction of the brain and soul. The brain parts function has basic impress maybe known through the case studies and study of the characters and turnover of right or left hemisphere of brain.

Prolixes and Super simplifiers

Hamid Rajaei believes, when we deliberate any creativity stages (for ex. as Graham Wallas‘s model: preparation, incubation intimation illumination & Verification or Teresa Amabile‘s) we can draw out (especially in terms 2, 3, 4 & 5) that we extract the information with super simplifiers, as a natural process in our brain system and common habits. A super simplifier is a nutrient and luxurious image of a concept, made by the brain and mind. It makes them:

۱٫To release itself from the inconvenience caused with bushiness & density of information, extra calculating, extra nerve activation and force.(with mental-spiritual context)

۲٫To achieve a paradigmatic and concept, that is intact and spiritual. (With effusive spiritual context) aiming to examine the unity & purity. In this position simplifiers go to play as a unifier.

Therefore, prolixes (verbal meaning: too many words and therefore boring) in his euphemism are complicated means or a galaxy of meaning (In accordance with his epistemological theory: The galaxies theory) entangles the cognitive system, so, considered “too many & boring “, by appropriately of the stage: being compacted therefore simplified)

Issues of creativity and religious beliefs

Creativity as a dynamic process and some parts of religious belief as permanent beliefs, produce some issues and troubles for each other. This is approximately a new study branch in epistemological and cultural attitudes in creativity, Posed by Hamid Rajaei. He has explained some kinds of issues: Religious societies through misunderstanding the religions propositions, gravel the creativity power(The obvious sample is the medieval age as he exemplifies) In the other hand marginalizing the religion with irregular creativity is another issue here. Understanding the Channels of creativity in religious system conduces us very much to avoid the two deviousness. Rajaei suggested .^[25]

Published works of Hamid Rajaei

1. Did you know? (A video on Imam Mahdi & Jessie)^[26]

۲٫Istgah (A TV series, Animation 200 Parts) Watch the video!

3. To stay Asuraiean (10 pert TV program)^[27]

4. Understanding Lateral thinking (article)^[28]

5. TV & Secularism (article) Read or download!

6. Understanding Dying… (Book)

7. Critical argument on Iranian culture (Book)look at Persian essay of Hamid.

۸٫About lateral thinking (ISI article)

9. What is aesthetics?(download article)

10. Pathology of TV series in Iran.(article)

۱۱٫The concept of creativity

۱۲٫A rummage in creativity Based on an Epistemological theory‏, the phases and contextual planning‏.

۱۳٫The Galaxy-like theory. (On epistemology)

14. Issues of creativity and of religious belief.

۱۵٫Creativity, Lateral thinking & Religious belief.(A book :آفرینندگی، تفکر جانبی و باور دینی) Published By IRIB.

Translated By Azam Shahriyari

Also see here

علم انسانی (علم شناسی) هر  علمی که دربارۀ جان انسان و حیات روحانی یا روانی انسان­ ها بحث کند علم انسانی است. مقصود از جان و پیرامون آن در اینجا آن است که مربوط به انسان و آدمیان باشد. شامل ذهن و  دماغ (ادراک از زاویه عصب شناسی مثلاً) و روان (مانند علم النفس و مباحث روان تنی) احساسات گوناگون (هنرآفرینی و حس زیبا شناختی و…) و پدیده های اجتماعی و احوال آن و تدابیر فردی و خانواده و اجتماع و … پس علم النفس فلسفی و تجربی و عالَم شناسی و فلسفه و منطق و کلام (تقریر و دفاع از عقاید) و معرفت شناسی و جامعه شناسی، فرهنگ شناسی و هر آنچه در این دسته باشد علم انسانی است. اما علم دانشسرایی همواره یک نهاد و یک پدیده ی اجتماعی هم هست.

بهتر است برای تعریف و تمییز علم انسانی از غیر ان بیشتر به مناط و هدف علم انسانی توجه کنیم تا دسته بندی های متداول دانشسرایی امروز. چرا که توجه به آن فاهمه ما را اسیر وضعیت موجود این علوم می کند و روح خلق و ابداع را در ما فشل می­ کند.

موجهیت دانشسرایی (جامعه شناسی معرفت) عبارت است وضعیتی برای نظریه که می توان آن را به مقبولیت نسبی (و غالبی) در جامعه نخبگانی و دانشسرا تعریف کرد. موجهیت دانشسرایی در روش شناسی، سرنوشت شناسی و بازشناسی تعامل علم ساختی نقش بنیادین دارد.

موجهیت دانشسرایی برای خوش بختی نظریه ها خوب است. اما ممکن است زندان اندیشه متعلم و محقق شود. مثلا رویکرد انسان گرایانه  یا پوزیتیویسم منطقی در بسیاری دانشسراهای دنیا زندان افکار شده است.

جستارهای وابسته

علم انسانی اسلامی

تولید علم

 دانسشرا

علم انسانی

علم نارس

نظریه زمینه ای (گراندد تئوری) یک روش پژوهشی اکتشافی (Exploratory) است و به پژوهشگر امکان می‌دهد در مواردی که امکان تدوین فرضیه وجود ندارد بجای استفاده از تئوری‌های از پیش تعریف شده (Grand Theories) خود به تدوین یک تئوری جدید (Theory Development) اقدام کند. این تئوری جدید نه بر مبنای نظر شخصی پژوهشگر که در واقع بر اساس داده‌های گردآوری شده از محیط واقعی و در شرایط واقعی تدوین می‌شود. به بیان دیگر، گراندد تئوری روشی است برای کسب شناخت پیرامون موضوع مورد مطالعه، موضوع یا موضوع‌هایی که قبلاً تحقیق جامعی در مورد آن انجام نشده و دانش ما در آن زمینه محدود است.
گراندد تئوری عبارت است از فرآیند ساخت یک نظریه‌ی مستند و مدون از طریق گردآوری سازمان‌یافته‌ی داده و تحلیل استقرایی مجموعه داده گردآوری شده به منظور پاسخ‌گویی به پرسش‌های نوین در زمینه‌هایی که فاقد مبانی نظری کافی برای تدوین هرگونه فرضیه و آزمون آن هستند “. واژه‌ی گراندد در گراندد تئوری نشانگر آن است که هر تئوری که بر اساس این روش تدوین می‌شود بر زمینه‌ای مستند از داده‌های واقعی بنیاد نهاده شده است.
سابقه‌ی گراندد تئوری به سال ۱۹۶۷ برمی‌گردد هنگامی که دو پژوهشگر در حوزه مطالعات پرستاری و پیراپزشکی به نام‌های گلیزر و استراس (Glaser and Strauss) در مورد ایده‌ها و نگرش‌های بیماران بستری در بیمارستان تحقیق می‌کردند؛ این دو در سال ۱۹۶۷ کتابی تحت عنوان کشف گراندد تئوری (Discovery of Grounded Theory) منتشر کردند.تأکید مجدد بر این نکته نیز ضروری است که گراندد تئوری یکی از انواع عمده پژوهش‌های کیفی محسوب می‌شود. این پژوهش‌ها در جستجوی فهم نگرش‌ها، رویکردها، احساسات و چگونگی و چرایی تعامل انسان‌ها با یکدیگر و با محیط اطراف خود هستند.

چگونگی اجرای گراندد تئوری

گراندد تئوری روشی نظام‌مند و منسجم است. گردآوری داده‌ها در گراندد تئوری ممکن است به روش‌های متعددی از جمله مصاحبه ، بررسی اسناد و مشاهده حاصل شود؛ داده به هر شکل که گردآوری شود ترجیحاً باید کیفی و مفصل باشد، در واقع نظریه بر اساس داده بنا می‌شود. داده‌های گردآوری شده در پژوهشی که مبتنی بر گراندد تئوری است در واقع اجزای سازنده‌ی تئوری در دست تدوین را تشکیل می‌دهند. بنابراین در نخستین قدم لازم است که پژوهشگر با شناسایی مفاهیم مستتر در دل این مجموعه‌ی گردآوری شده، آن را به کوچک‌ترین اجزاء مفهومی تقسیم کند. این فرآیند را که نخستین گام در تحلیل داده در گراندد تئوری محسوب می‌شود اصطلاحاً کدگذاری می‌نامند.

کدگذاری داده

در نخستین مرحله از کدگذاری که کدگذاری باز نامیده می‌شود پژوهشگر با مرور مجموعه داده‌های گردآوری شده تلاش می‌کند که مفاهیم مستتر در آن را باز شناسد. این مرحله باز نامیده می‌شود چرا که پژوهشگر با ذهنی باز به نامگذاری مفاهیم می‌پردازد و محدودیتی برای تعیین کدها قائل نمی‌شود. هدف از کدگذاری باز تجزیه مجموعه داده‌ی گردآوری شده به کوچک‌ترین اجزاء مفهومی ممکن است. وظیفه‌ی بعدی محقق مقایسه و دسته‌بندی مفاهیم استخراج‌شده از دل داده است که در دو مرحله بعدی یعنی کدگذاری محوری و انتخابی انجام می‌شود.
در کدگذاری محوری فرآیند اختصاص کد به مفاهیم موجود در داده از حالت کاملاً باز خارج می‌شود و شکلی گزیده به خود می‌گیرد. در واقع پس از انجام کدگذاری باز پژوهشگر می‌تواند محورهای اصلی در مجموعه داده‌ها را مشخص کند و مرحله بعدی کدگذاری را حول این محورها انجام دهد. در آخرین مرحله از کدگذاری که به کدگذاری انتخابی معروف است پژوهشگر با توجه به کدها و مفاهیم شناسایی شده در دو مرحله قبل به استحکام بیشتر فرایند کدگذاری می‌پردازد و با تأکید بر بخش‌هایی که در تدوین تئوری می‌توانند نقش مهم‌تری ایفاء کنند به تسهیل مراحل بعدی کمک می‌کند.

یادداشت‌برداری

پژوهشگر همزمان با گردآوری داده‌ها به ثبت اندیشه‌ها و تفسیر خود از تعامل با داده می‌پردازد و این نیز یک فرایند مستمر و پیوسته است. به بیان دیگر لازم است تعامل مستمر با داده‌ها به شکلی نظام‌مند تدوین شود. این امر به کمک روشی تحت عنوان یادداشت‌برداری یا فیش‌برداری میسر است.
در گراندد تئوری کار گردآوری داده تا زمانی ادامه می‌یابد که پژوهشگر اطمینان حاصل کند که ادامه گردآوری چیز تازه‌ای به دانسته‌های او نمی‌افزاید؛ بنابراین پژوهشگر ناگزیر است گردآوری داده را تا رسیدن به نقطه اشباع (Saturation Point) ادامه دهد. یکی از نشانه‌های رسیدن به نقطه اشباع روبروشدن با داده تکراری (Repetitive or Duplicated Data) است.

نگارش و تدوین تئوری

آخرین مرحله در تحلیل داده‌ها نگارش و تدوین نهایی تئوری است؛ قبل از این مرحله پژوهشگر سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و یادداشت‌برداری را انجام داده است. در این مرحله تصویر پژوهش برای پژوهشگر از همیشه روشن‌تر است؛ آخرین وظیفه‌ی گراندد تئوریست این است که آن چه او از این تصویر می‌بیند را برای سایر افراد به تصویر بکشد. این تصویر نهایی قادر است که به پرسش‌های پژوهش پاسخ دهد و خود منشاء تولید پرسش‌های تازه شود. علاوه بر آن به کمک تئوری ساخته‌شده طی فرایند گراندد تئوری می‌توان فرضیه‌هایی تدوین کرد که پژوهش‌های بعدی به آزمون آنها بپردازد. به بیان دیگر گراندد تئوری نه برای آزمون فرضیه که روشی برای تولید آن است.

بحث و نتیجه

گراندد تئوری روشی است برای طی‌کردن مسیری که از گردآوری داده آغاز می‌شود و با تحلیل نظام‌مند آن ادامه می‌یابد و به تولید دانش ختم می‌شود. مادامی که داده‌ی گردآوری‌شده مستند و عاری از نقش باشد تئوری تولید شده بر اساس گراندد تئوری قابل اطمینان و استناد است. گراندد تئوری با طرح پرسش یا پرسش‌های پژوهشی آغاز می‌شود، با گردآوری داده و در طول زمان شکل می‌گیرد و با ارائه‌ی نظریه به ثبات و قوام می‌رسد اما در این نقطه متوقف نمی‌ماند. یک پروژه پژوهشی مبتنی بر گراندد تئوری زمانی با موفقیت انجام می‌شود که محصول پژوهش نه تنها پاسخ به پرسش‌های اولیه آن باشد بلکه خود پرسش‌های جدیدی تولید کند که موضوع پژوهش‌های بعدی قرار گیرد.

نظریه زمینه ای/ داده‌بنیاد؛ روشی برای تولید علم است. در این روش به جای استناد زیاد بر دیدگاه های موجود، بطور خلاقانه به خلق نظریه ی نو و بنیادین و نیز مفاهیم تازه علومی مورد نیاز (اصطلاحات جدید) می پردازیم و گزاره های علومی خود را بر مبنای غایت یا موضوع تدوین می کنیم. این نظریه در برابر  سازواری و ارایه مستندات قابل قبول مسوول است و اما ملزم به موجهیت دانشسرایی نیست و می تواند فقط قابلیت موجه شدن دیر یا زود در  دانشسرا  را داشته باشد. طلوع مهر از این روش بهره فراوان برده است.

این مقاله را بخوانید.